A. Sociaal-emotionele ondersteuning

1. Toon als docenten én klasgenoten begrip, interesse en betrokkenheid als iemand school moet missen.
2. Kijk naar de achterliggende oorzaken en neem het probleem serieus.
3. Maak iedereen in de schoolomgeving bewust van de situatie en vertel hoe het met de leerling zit. Dit draagt bij aan meer acceptatie.
4. Bespreek in de klas hoe het met de leerling gaat die school moet missen, en wat hij* zoal meemaakt. Zo ontstaat er meer begrip.
5. “Het onderhouden van sociale contacten op school is voor mij lastig.” Help de leerling daarbij.
6. Zorg als docenten en klasgenoten dat er contact blijft met de school en de klas. “Voorkom dat we ons eenzaam voelen als we wel op school zijn, voorkom dat we het gevoel krijgen er niet meer bij te horen.”
7. Bied iets in het onderwijs of met school om die verbinding te houden; dit hoeven niet enkel lessen te zijn.
8. Soms helpt een huisbezoek ook. “Het is fijn als klasgenoten mij opzoeken als ik langere tijd ziek ben. Naast het praktische is het sociale contact ook belangrijk.”
9. Vraag hoe het met de afwezige gaat. In contact blijven verlaagt voor deze leerling de drempel bij het weer naar school gaan.
10. Houd hen die school moeten missen op de hoogte van alle nieuwtjes, blijf met ze appen. “Zelfs als ik niet kan reageren: al je berichten worden gezien en ik heb zoveel gehad aan lieve berichten van klasgenoten toen ik het moeilijk had.”
'De leerling heeft één vast contactpersoon in de school!'

* Wanneer we ‘hij’ schrijven, bedoelen we uiteraard ook ‘zij’.

B. Contact houden met school

1. Blijf de leerling op de hoogte houden van wat er op school gebeurt. Vertel bijvoorbeeld wat er is gedaan, hoe in te halen, hoe mee te doen.
2. Zorg dat de hij alle belangrijke informatie krijgt; dit helpt achterstanden te voorkomen.
3. “Blijf als school met mij in contact en blijf bij geen gehoor investeren.” Wees de pitbull, maar geef ook ruimte als iemand niet reageert. Maak daar afspraken over. Het is de overlevingsmodus van de leerling, geen onwil.
4. Geef de leerling een stem in gesprekken en besluiten. Praat niet over, maar met hem.
5. Laat hem zelf rustig onderzoeken en aangeven wat kan en wat niet kan.
6. Neem de signalen van leerlingen en ouders al vroeg serieus.
7. Stel realistische doelen.
8. Kijk vooral naar wat iemand nodig heeft om te kunnen leren, focus niet primair op aanwezig zijn.
9. “Zorg dat ik onderdeel van de klas ben als ik online aansluit. Betrek me bij de klas.”
10. Attendeer klasgenoten om af en toe contact te zoeken en te vragen of ze iets kunnen doen, zoals aantekeningen delen en doorsturen. “Op die manier krijg ik ook nog stukken van je missende lessen mee.”
'Ga als leerkrachten flexibel om met toetsvormen en deadlines'

C. Terugkomen naar school

1. Bied de mogelijkheid om thuis of afstandsonderwijs te volgen.
2. Leg niet teveel druk op de schoolgang. Het moet met een leerling eerst goed gaan, voordat hij zich weer op onderwijs kan richten. Eerst herstellen en pas daarna school opbouwen. Teveel pushen om naar school te gaan werkt averechts. Geen dwang en drang dus.
3. Het meer naar school gaan moet niet het uitgangspunt zijn, maar juist het deelnemen aan het onderwijs.
4. Laat klasgenoten en docenten ondersteuning bieden door onder meer materiaal door te sturen.
5. Wees geduldig, bouw geleidelijk op. “Ik deed een kwartiertje mee en ging dan in de bieb op school huiswerk maken. Dit was rustig en minder intensief dan een hele les te volgen.”
6. Denk per vak: starten met bijvoorbeeld één of twee vakken helpt al.
7. Vier elke overwinning uitbundig, vier elke stap vooruit.
8. Zorg voor een rustruimte waar de leerling zich even terug kan terugtrekken als hij moet opladen.
9. Voorkom dat een leerling, die weer naar school komt, het verhaal telkens opnieuw moet vertellen. Licht klasgenoten en docenten in.
10. Heet hem weer welkom op school en behandel hem in de klas ‘normaal’, niet anders dan andere leerlingen.
'Voorkom dat we het gevoel krijgen er niet meer bij te horen'

D. Ondersteuning op school

1. Zorg voor een coach op school die kan helpen bij wat de weer naar school gaande leerling nodig heeft.
2. Werk samen met betrokken specialisten, en werk samen met de leerling en de ouders.
3. Bied een duidelijke planning aan voor de langere termijn. “Op deze manier kan ik vooruit werken in de periodes dat het beter met mij gaat. Dat voorkomt ook stress als het wat minder met mij gaat.”
4. Ondersteun docenten als ze handelingsverlegen zijn.
5. Ga als leerkrachten flexibel om met toetsvormen en deadlines.
6. Kijk wat echt belangrijk is om de eindtermen van de school of opleiding te halen, vaak kun je ‘nutteloze’ dingen ook weglaten.
7. Denk creatief en out of the box. “Het helpt om op je eigen mogelijke manier te mogen leren. Dat is niet voor iedereen met standaardmethodes.”
8. Deel informatie over de lessen en vakken.
9. Bied de mogelijkheid om één op één online aan de docent vragen te kunnen stellen.
10. Deel het opgegeven (huis)werk.
'Kijk vooral naar wat iemand nodig heeft om te kunnen leren, focus niet primair op aanwezig zijn'